NGUYỄN HUY TƯỞNG CÒN VỚI THỜI GIAN
VẤN ĐỀ VÀ SỰ KIỆN
HỒ SƠ BÁO CHÍ
GÓC TƯ LIỆU
Hỗ trợ khách hàng
0909 210 761
Hỗ Trợ Online
Mr. Cường

0909 210 761

Thông tin liên hệ
Điện thoại: 0909 210 761
Email: [email protected]
VIDEO CLIP
Liên kết website
Thống kê truy cập

NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG CUỘC ĐỜI EDGAR ALLAN POE

( 07-09-2013 - 10:35 AM ) - Lượt xem: 1408

Là một cậu bé mất mẹ từ lúc lên 2, sống trong sự ghẻ lạnh của một gia đình thương nhân người Anh quý phái, nuôi Poe như một việc làm từ thiện không hơn không kém, Poe luôn khao khát tình mẫu tử, sự yêu thương.... Vì thế, Poe hết sức nhiệt thành với những ai bộc lộ chút trìu mến nào với mình. Những người phụ nữ yêu dấu của cuộc đời ông, oái oăm thay, rất đẹp nhưng gần như đều rất ốm yếu, chết lần mòn vì bệnh lao và rời khỏi cuộc đời Poe khi hãy còn rất trẻ. Những mất mát đau thương ấy đã hằn sâu trong cuộc đời và sáng tác của Poe khiến ông từng tuyên bố : “Cái Chết của người phụ nữ trẻ, đẹp là đề tài nên thơ nhất” (Triết lý sáng tác)...

 
 

NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG CUỘC ĐỜI EDGAR ALLAN POE

Thứ sáu - 28/09/2012 09:25
 
 
Là một cậu bé mất mẹ từ lúc lên 2, sống trong sự ghẻ lạnh của một gia đình thương nhân người Anh quý phái, nuôi Poe như một việc làm từ thiện không hơn không kém, Poe luôn khao khát tình mẫu tử, sự yêu thương.... Vì thế, Poe hết sức nhiệt thành với những ai bộc lộ chút trìu mến nào với mình. Những người phụ nữ yêu dấu của cuộc đời ông, oái oăm thay, rất đẹp nhưng gần như đều rất ốm yếu, chết lần mòn vì bệnh lao và rời khỏi cuộc đời Poe khi hãy còn rất trẻ. Những mất mát đau thương ấy đã hằn sâu trong cuộc đời và sáng tác của Poe khiến ông từng tuyên bố : “Cái Chết của người phụ nữ trẻ, đẹp là đề tài nên thơ nhất” (Triết lý sáng tác).



1. Mẹ ruột Elizabeth Arnord
 
Là một diễn viên kịch xinh đẹp, tài năng nhưng cuộc đời vô cùng bi đát. Mồ côi cha từ rất sớm, lên chín, Elizabeth đã theo mẹ - một diễn viên kịch người Anh- di dân sang Mỹ; 10 tuổi lên sân khấu; 15 tuổi kết hôn với một diễn viên hài tên Hopkins, 18 tuổi trở thành goá phụ, 19 tuổi kết hôn lần nữa với David Poe - một diễn viên phụ gốc Ái Nhĩ Lan - lưu diễn khắp nơi. Bị chồng bỏ rơi khi E. Poe mới hơn một tuổi, một mình vừa nuôi dưỡng 3 con nhỏ vừa phải biểu diễn kiếm sống đó đây. (Từ lúc bắt đầu lên sàn diễn đến khi mất, bà đã đóng hơn 200 vai diễn, trong đó có hơn 40 vai đóng về các nhân vật trong các kiệt tác của Shakespeare như Juliet, Ophelia…và rất được công chúng khen ngợi).

Tuy Poe chỉ mới hơn 2 tuổi nhưng hình ảnh tiều tụy, những cơn ho kịch liệt của bệnh lao và cái chết bi thương của người mẹ trẻ 24 tuổi đã để lại ấn tượng sâu sắc và là dấu vết đầu tiên cho tâm trạng bất an luôn thường trực trong tâm hồn cậu bé.
 
2. Mẹ nuôi Francis Allan:
Một phụ nữ mảnh khảnh, có tấm lòng cao thượng. Bản thân bà cũng là một trẻ mồ côi được người ta nhận làm con nuôi, không được học hành nhiều. Do một tai nạn, bà bị ngã và từ đó ốm yếu bệnh tật luôn. Chồng bà, John Allan, một nhà xuất nhập khẩu thuốc lá giàu có ở Richmond, bang Virginia và vợ thường đi xem kịch. Bà Allan đã vận động những người phụ nữ có lòng nhân ái ở Richmond giúp đỡ cho Elizabeth trong những ngày cuối trên giừơng bệnh. Bà rất yêu thương đứa con nuôi, dành nhiều thời gian cho cậu bé và là niềm hy vọng của Poe trong việc thay thế tình mẫu tử đã mất. Nhưng sức khoẻ yếu cộng với sự nhu nhược của bà trước ông chồng độc đoán và không chung thủy khiến bà không thể là một người mẹ lý tưởng, luôn mang tâm trạng căng thẳng vì ghen tương với những tình cảm thất thường của một người vợ vì không con mà bị chồng phản bội. Tình trạng này đã khiến Poe trở nên ít gần gũi với người cha nuôi của mình. Trước lúc lâm chung bà đã ao ước được gặp mặt Edgar lần cuối nhưng mãi đến khi hoả thiêu bà xong, đêm sau Poe mới kịp về tới. Đó là nỗi ân hận lớn nhất của đời Poe.
 
3. Jane Craig Stanard
 
30 tuổi, mẹ của Rob, bạn học của Poe, ốm yếu bệnh hoạn và đã mất vì điên dại. Bà đã quan tâm và cư xử rất tốt với cậu bé Poe, vì thế đã ảnh hưởng sâu sắc đến tâm hồn đa sầu đa cảm của cậu bé luôn khao khát sự trìu mến của tình mẫu tử Edgar Poe. Poe tỏ ra quyến luyến bà đặc biệt. Chính Poe cho biết rằng Bà chính là nguồn cảm hứng cho bài thơ bất tử của ông “Gửi Helen” (To Helen). Lúc đó, Edgar Poe chỉ mới 16 tuổi. Jane đột ngột mất, Poe đã đau khổ, thường đến viếng, có khi ngủ thiếp tại phần mộ của bà khiến ông Allan rất giận dữ, ngăn cấm.
 
4. Cô ruột Maria Clemn
Đây mới chính là người mẹ thực sự trong cuộc đời Poe. Chỉ với bà, Poe mới được hiểu thế nào là tình mẫu tử. Như chúng ta biết do thiếu thốn tình cảm từ bé, được gia đình Allan nuôi, tuy vật chất khá đầy đủ nhưng thực ra cậu bé toàn phải ăn cơm tháng tại trường và lúc nào cũng hết sức cô độc. Chíng vì vậy Poe rất dễ xúc động trước sự âu yếm của người khác đối với mình.
Từ bỏ gia đình Allan do không khí lạnh nhạt, Poe đi tìm họ hàng thân thuộc và đã tìm được bà nội ruột đang sống cùng cô và hai
đứa con côi. Mussy - tên thân mật Poe thường gọi cô Clemm -
đã chấp nhận cho Poe cưới Virginia, con gái mình và theo Poe khắp nơi trên đường mưu sinh: Richmond, NewYork, Philadelphia…, có nghĩa là cũng chấp nhận sống trong cảnh thiếu thốn cơ hàn. Người mẹ ấy đã ẩn hiện trong nhiều tác phẩm của Poe, tiêu biểu như trong bài “To my mother”, Poe đã ca ngợi bà là người mẹ yêu mến nhất, thánh thiện nhất trong cuộc đời mình. Một số truyện của Poe cũng có bóng dáng bà như Eleonora. Trong 3 bức thư  của Poe gửi Maria Clemm, hiện còn lưu giữ tại bảo tàng, Poe cũng dành tất cả những lời yêu thương nhất cho bà. Đó là người thân duy nhất, người chở che an ủi Poe nhiều nhất trong những giờ phút bi thảm nhất của cuộc đời ông.
 
5. Sarah Elmira Royster:
 
Cô bạn thân 16 tuổi thời niên thiếu của Poe ở Richmond. Hai gia đình đã hứa hôn nhưng khi Poe gây gỗ với cha nuôi và bỏ nhà ra đi thì những bức thư khi học ở Đại học Virginia Poe gửi cho Royster đã bị cha của nàng đã bắt được và không cho Royster biết vì ông cho rằng Poe là một chàng trai không có tiền đồ sáng sủa. Không nhận được tin tức gì của Poe, sau này Royster đã kết hôn với một người đàn ông lớn tuổi nhưng giàu có theo sự sắp đặt của gia đình. Năm 1848, sau cái chết của Virginia, Poe có dịp gặp lại Royster lúc này đã là một quả phụ và quyết định lấy nàng. Lễ cưới đã được dự tính tổ chức sau khi Poe đi Boston báo tin cho cô Clemn và mời cô dự hôn lễ. Poe còn khoe với cô đã mua nhẫn cưới, chỉ còn chuẩn bị áo cưới, mọi chuyện đều sẵn sàng... Nhưng rồi, cái chết bí ẩn của Poe đã kết thúc tất cả.
 
6. Virginia Clemm:
 
 Một cô gái mảnh mai yếu đuối, mang vẻ đẹp ngây thơ thánh thiện của một thiên thần. Là con thứ hai của cô Maria Clemm. Khi Poe trở về Boston sống với gia đình bà Clemn, cô em họ Virginia chỉ mới 8 tuổi. Poe đã tự nguyện làm người chăm sóc nàng khi gia đình cô Maria Clemm gặp khó khăn: khoản tiền tuất hàng năm 240 đô la của ông nội Poe được lĩnh hàng năm đã không còn khi bà nội Poe qua đời.
 
Năm 1835 hai người đã bí mật thành hôn khi Virginia chưa tròn 14 tuổi. Và trong suốt hai năm đầu, quan hệ của Poe và Virginia như tình anh em hơn là vợ chồng, mỗi người vẫn ngủ trong phòng riêng của mình. Poe từng tuyên bố rằng tình yêu của ông đối với phụ nữ chỉ là một tình yêu lý tưởng về mặt tinh thần.
 
Trong hai năm ở Philadelphia, Poe đã dạy Virginia học Ngoại ngữ và Đại số - những môn Poe đã từng học rất xuất sắc ở trường. Đồng thời dạy Virginia đàn piano và đàn hạc. Để cấp dưỡng cho Muddy và Sissy (tên Poe gọi thân mật của cô Clemm và Virginia), Poe đã cật lực viết, và phải vay mượn và nợ nần ngày một chồng chất dù đã kiếm được nhiều tiền hơn từ trước đến giờ. Cả gia đình phải thuê một nơi chật chội rẻ tiền. Bất chấp tất cả, tình yêu của Poe dành cho Virginia như một thứ tín ngưỡng cuồng nhiệt, một sự tôn thờ say đắm trước nữ thần sắc đẹp - cái  mà Poe đau đớn nhận thấy đang tàn dần trước mắt mình. Điều này được thể hiện trong truyện ngắn The Oval Portrait (Bức chân dung hình bầu dục) khá xúc động của Poe. Cuộc sống bấp bênh và lúc nào cũng thiếu thốn đã khiến Virginia bị bệnh lao phổi năm 1842.
 
1845, sau thành công của bài thơ Con quạ, Poe trở thành một cây bút hàng đầu của giới văn sĩ NewYork, nhiều người phụ nữ trong giới văn chương tìm cách ve vãn Poe. Có người do yêu mến ngưỡng mộ thật sự nhưng cũng có kẻ chỉ là lợi dụng danh tiếng của Poe để được nổi danh theo... Những vụ tai tiếng trong các “trò chơi văn chương” (literature game) ấy của Poe, Virginia đều biết nhưng có lẽ cô cho là cần thiết cho cảm hứng sáng tạo của Poe.
 
 Sáu năm sau,1848, kể từ ngày phát bệnh, Virginia chết lạnh trong căn nhà trống trơn vì mọi thứ đã bán hết.
 
Tình yêu của Poe đối với Virginia vừa là tình thương trìu mến như đối với một người em gái, vừa là tình yêu, một thứ tình yêu mãnh liệt, thủy chung trong đau khổ và tuyệt đối không gì, không ai có thể thay thế. Cuộc hôn nhân với Virginia là toàn bộ ý nghĩa cuộc đời Poe. Virginia chết, Poe cũng héo tàn dần và sau hai năm giày vò đau khổ, ơ mức độ nào đó có thể nói rằng Poe đã tự mình tìm đến cái chết để được gặp Sissy của ông ở cõi vĩnh hằng (Annabel Lee).
 
7. Francis Sergeant Osgood (Fanny)
 
Người vợ đã ly thân của hoạ sĩ Samuel S. Osgood. Bà cũng là cộng tác viên của tờ Graham's Magazine...một người phụ nữ đỏm dáng rất thích được người khác ve vãn. Bà thân mật cùng một lúc không chỉ với Poe mà cả với Gilword- một nhà phê bình văn học chuyên viết các tuyển tập văn chương, và có vẻ nghiêng về tác giả kiệt tác Con quạ. Chính vì thế mà Poe có thêm một kẻ thù. Poe đã viết rất nhiều bài cho Fanny và Fanny cũng đáp lại bằng thơ, ban đầu còn dùng bút danh, nhưng sau thì công khai thú nhận tình cảm của họ bằng tên thật trên báo chí. Điều này đã thành một vụ tai tiếng lan truyền khắp nơi và nhiều cái lưỡi độc ác đã không bỏ cơ hội để bôi nhọ Poe, tìm cách hủy hoại thanh danh của nhà thơ. Fanny chết sau cái chết của Poe một năm vì bệnh lao.
 
8. Elizabeth Ellet
 
Bắt chước Osgood, Ellet tìm cách quan hệ với Poe qua thơ ca để sau này công khai thú nhận tình yêu với nhà thơ nổi danh Edgar Poe trên văn đàn nhằm lợi dụng tên tuổi của Poe. Người phụ nữ này không gây một cảm xúc, ấn tượng nào cho Poe nhưng với tư cách chủ bút, Poe đã nhận bài thơ của cô và lên kế hoạch xuất bản cùng lúc với một bài thơ của Fanny. Biết không thành công trong việc chinh phục Poe, Ellet quay sang gièm pha quan hệ của Poe với Fanny bằng những lời bóng gió khi đến thăm bệnh Virginia. Độc điạ hơn còn gửi thư nặc danh bôi nhọ Fanny. Tuy đã ly thân nhưng chồng Fanny rất khó chịu trước những tai tiếng ấy và cảnh cáo Ellet. Cô ta trả đũa bằng cách nhờ anh trai mang gậy đến gặp Poe khiến nhà thơ hoảng hốt phải cứu viện bạn bè giải vây. Sau này, khi Virginia chết, Poe đã giận dữ nói Ellet chính là kẻ đã giết Virginia.
 
9. Jane Locke
 
Một nhà thơ nữ sống ở Lowell Massachusetts, ít nổi tiếng hơn và rất ngưỡng  mộ Poe. Nhưng khi Poe ngỏ lời cầu hôn thì Jane từ chối vì đã kết hôn với John G. Locke - một luật sư đáng kính, đồng thời, còn một sự ràng buộc khác: Bà là mẹ của 5 đứa trẻ (!) Khi bị chồng hắt hủi và không thuyết phục được chồng tin theo lời của mình bà đã cảnh báo Poe rằng chồng bà đã nghi ngờ thái độ không đúng đắn của Poe. Poe đã gửi thư cho một người bạn gái khác tên Annie và cho biết có một hiểm hoạ đang rình rập Poe bởi chồng Locke và hối tiếc vì đã gây ra những rắc rối ấy.
 
10. Nancy Richmond (Annie)
 
Người vợ 28 tuổi của một nhà sản xuất công nghiệp giấy thành đạt - mẹ của một bé gái 3 tuổi. Bà Nancy rất thích Poe, trong ký ức của bà, Poe là một người "Không giống như bất kỳ ai mà tôi đã từng biết, tôi không thể nghĩ về anh theo cách nghĩ thông thường. Anh ấy không thể so sánh, đánh giá bởi bất kỳ chuẩn mực bình thường nào". Trong khi đang theo đuổi Sarah Helen Whitman, Poe vẫn viết thư cho Nancy. Những bức thư chân thành, tha thiết của Poe cho thấy Poe yêu bà như một thói quen nhiệt tình về mặt tinh thần, như tình yêu đối với một người bạn hay một người chị, người mẹ. Trong bài thơ For Annie (Gửi Annie), Poe đã nhắc đến tình âu yếm trìu mến chở che của bà đối với tâm hồn nhà thơ, như nơi trú ngụ của tình thương, như tấm lòng một ngừơi mẹ, hoàn toàn không phải tình yêu nhục thể thấp hèn: “Chúa sẽ biết, Annie thân yêu, rằng tôi đã đau đớn đến như thế nào khi phải chịu đựng sự lăng mạ về bản chất thần thánh tuyệt vời của em với bất kỳ sự ô uế nào của tình yêu nơi trần thế”.
 
11. Sarah Helen Whitman

Nhà thơ, nhà phê bình Mỹ, rất say mê văn chương, theo thuyết siêu việt và chủ nghĩa huyền bí của Emerson. Helen không ngần ngại bộc lộ sự say mê của mình đối với nhà thơ, tìm cách gây sự chú ý của Poe bằng bài thơ Gởi Edgar Allan Poe đăng trên báo Home Journal. Qua Anna Lynch, bạn của Helen, Poe nhận được bài thơ ấy và bắt đầu thu thập thông tin về người độc giả ái mộ này. Helen là một phụ nữ xinh đẹp, mảnh mai, hoạt bát và thông minh, lớn hơn Poe 6 tuổi. Sau đó, Poe đã viết bài thơ dài To Helen thứ hai năm 1848, ca ngợi ánh sáng diệu kỳ của đôi mắt Helen và tình yêu tuyệt đích.
 
Tháng 9-1848 Poe đột ngột ngỏ lời cầu hôn Helen nhưng nàng đã từ khước vì lí do sức khỏe yếu đuối không cho phép. Cô đã viết cho Poe: "Nếu em có tuổi trẻ, có sức khỏe, có sắc đẹp thì em sẽ sống cho anh và sẽ chết cùng anh. Nhưng giờ thì em chỉ cho phép mình đơn phương yêu anh để được hưởng những phút giây ngắn ngủi nhưng hạnh phúc vô ngần mà đón chờ cái chết". Poe đã trả lời thư  của Helen rằng anh sẽ "tự nguyện và sung sướng, sung sướng, sung sướng vô cùng được nằm xuống, cùng em đi vào bóng đêm của nấm mồ". Mãi về sau Poe mới biết, Helen từ chối lời cầu hôn của anh vì sự cấm đoán của bà mẹ nghiêm khắc: Bà Nicolas Power. Cuối tháng 11-1848, bà đã viết chúc thư rằng nếu Helen kết hôn với Poe thì sẽ bị truất quyền thừa kế. Còn Poe, nếu lấy nàng thì cũng không được hưởng bất kỳ quyền lợi nào về tài chánh và trước hết là không được uống một giọt rượu nào. Poe chấp nhận mọi điều kiện và hôn lễ của hai người dự định sẽ tiến hành vào ngày 25.12 năm ấy. Nhưng rồi vào ngày 20-12-1848, sau buổi diễn thuyết về "Nguyên lý thi ca" (The Poetic Principle), Poe đã cùng một nhóm thanh niên ái mộ uống đến say khướt. Rồi những bức thư nặc danh gửi cho Helen khuyên nàng không nên kết hôn với Poe. Hai ngày sau, 22-12-48, Poe xuất hiện ở nhà Helen trong tình trạng say rượu và hớ hênh bộc lộ nỗi đau khổ của mình. Là một nhà thơ nhạy cảm, Helen nhận ra rằng kết hôn với Poe sẽ là một sai lầm và mặc dù ngày cưới đã được công bố.  Cả hai hiểu rằng mối quan hệ của họ coi như đã kết thúc. Sau sự kiện ấy Poe viết một truyện ngắn có tên Hop Frog tự chế giễu mình như tên hề lùn tịt xấu xí bị nhà vua ép uống rượu để cướp người yêu của hắn... Poe còn định tự tử nhưng không thành.
 
Tình yêu thánh thiện và tuyệt đối thủy chung với Virginia khiến Poe hầu như suy sụp hoàn toàn khi Virginia mất, và ông lao vào những cuộc tìm kiếm người phụ nữ của mình một cách thật vội vã song song với những lần tự tử không thành. Có lẽ đúng như Sarah Helen Whitman đã nói : "Poe lao vào các cuộc săn đuổi với ý nghĩ sẽ đưa anh trở về với Virginia, với Eliza, quay trở về, luôn luôn quay trở về, về với sự thuần nhất của linh hồn".
 
Những người phụ nữ,  những người  thân yêu nhất  của Poe đã đi qua cuộc đời nhà thơ như những giấc mơ và một niềm khao khát không cùng về tình yêu thương không bao giờ có trọn vẹn. Cái chết là nỗi ám ảnh lớn nhất đã cướp đi bao tình thương yêu từ những năm còn rất thơ dại đã là một dấu ấn không sao phai mờ trong tác phẩm của ông.

HOÀNG KIM OANH
                                          (Lược dịch từ Friends and Enemies: 
 Women in the Life of Edgar Allan Poe của Richard P. Benton)

Tác giả bài viết: Richard P. Benton

Nguồn tin: BAN BIÊN TẬP CLB

Các Bài viết khác